Endüstri 4.0’ın Dünü, Bugünü, Yarını | infoTRON

Endüstriyel devrimlerin dördüncüsü olan Endüstri 4.0, birçok sektörde dijital dönüşüm gerçekleştiriyor ve gerçekleştirmeye de devam edecek. Endüstri 4.0'ın dünü, bugünü ve yarınını değerlendirmek adına, sektörün öncü firmalarından biri olan İnfortron'un CEO'su Sayın Burak Pekcan ile keyifli bir röportaj yaptık.

10

Röportaja başlarken, öncelikle sizi ve firmanızı tanımak isteriz. Endüstri 4.0 size göre tam olarak nedir? Firmanız Endüstri 4.0’ı nasıl tanımlıyor ve ne tür çalışmalar yürütüyor?

3 Boyutlu teknolojiye dayalı çözümler ve hizmetler üreterek savunma, uzay, havacılık, otomotiv, beyaz eşya, inşaat ve enerji sektörlerindeki müşterilerine değer katmayı amaçlayan infoTRON, 1994 yılında kurulmuştur. 3 boyutlu yazıcı teknolojileri (3D Printing), 3 boyutlu tarama, sanal gerçeklik (VR), simülasyon, yapı bilgi sistemleri (BIM), ürün yaşam döngüsü (PLM) gibi çözümleri bundan 23 yıl önce Türkiye’nin önde gelen firmalarına sunmaya başlayan ve kapsamlı projelere imza atan infoTRON, bugüne kadar 30’un üzerinde ödül almış bir şirket.

Endüstri 4.0 genel hatlarıyla; robotların üretimi devralması, yapay zekanın gelişimi, üç boyutlu yazıcılarla üretimin ve 3B Dijital Fabrikaların yaygınlaşması, sanal gerçeklik sistemlerinin her sektörde kullanılmaya başlanması, bilgi yığınının veri analizleriyle ayıklanıp değerlendirilmesi ve daha birçok yeniliklerle incelenebilir. Endüstri 4.0 yaklaşımında Türk Sanayisinin dünya pazarlarında rekabette öne geçmesi için üretimin daha hızlı, kaliteli, esnek ve verimli olması gerekliliği öne çıkıyor. Bunu başarabilmek için de dokuz önemli teknolojiyi verimli kullanmanın altı çizilmesi gerekiyor. infoTRON bahsi geçen bu teknolojilerin dördünde (katmanlı üretim, sanal gerçeklik, simülasyon ve ürün yaşam döngüsü) faaliyet gösteriyor. Bu teknolojilerin Türk Sanayisinde kullanılmasına 20 yılı aşkın süredir öncülük ederek ekonomiye değer katıyor. Bundan sonra da Endüstri 4.0 dönüşümüne inanan firmalara destek vermeye hazır.

Türkiye Endüstri 4.0 dönüşümünün şu anda neresinde? Sanayimiz bu dönüşüm için hazır mı? Yürütülen çalışmaları nasıl değerlendiriyorsunuz?

Kısaca “akıllı dijital fabrikalar” olarak özetleyebileceğimiz bu yeni yapı, fiziksel üretim ile dijital çözümleri birleştirmeyi hedefliyor. Bu kavramı üretimlerine adapte edecek firmalar, tasarımdan üretime daha hızlı, daha esnek, daha kaliteli ve daha verimli imalat ile müşteri ihtiyaçlarını daha iyi karşılayacak ve değişen pazar şartlarında rekabet avantajı kazanacaklar. Endüstri 4.0’ın yerleşik hale gelmesi ve beklentileri karşılayan bir sisteme dönüşmesi için uzmanlar 10-15 yıl gibi bir zaman öngörüyorlar. Araştırmalara göre, önümüzdeki 10 yıl içerisinde 5 trilyonu geçmesi beklenen dünya otomotiv pazarının yaklaşık %30’unun dijital üretimle gerçekleşmesi planlanıyor. Türkiye'nin bu pazardaki gücünü arttırarak sürdürmesi, Endüstri 4.0’ın altını çizdiği teknolojik gelişmeleri yakından takip etmesi ve tasarımdan üretime tüm aşamalara dâhil etmesine bağlıdır.

Sanayinin şu anda bu dönüşüme hazır olduğu söylenemez, ancak genç iş gücü ve bu jenerasyonun dijital teknolojilere olan ilgi ve yatkınlığını avantaja çevrilirse çok hızlı bir adaptasyon gerçekleştirilebilir. Bu kapsamda infoTRON, kapılarını tüm genç beyinlere ve vizyon sahibi girişimcilere açmış durumda. Endüstri 4.0 teknolojileri konusunda eğitimler vermek ve farklı uygulamalar geliştirmek için infoTRON açık çalışma alanlarına herkesi bekliyor. 

3D teknolojisi de bu sürecin bir parçası. 3D ile birlikte üretimde de farklı trendler, dönüşümler yaşanmaya başladı. Bu konu hakkındaki görüşleriniz nelerdir?

80’li yılların sonlarına doğru “hızlı prototipleme” adı altında piyasada yer alan teknoloji, 2010 yılından itibaren üçüncü sanayi devriminin öncüsü olarak anılmaya başlamış ve medyanın da yoğun ilgisi sonucunda hızla yüksek pazar hacmine ulaşmıştır. Günümüzde ürünler artık tüketicilerin ihtiyaçlarına özel olarak şekilleniyor, hatta kişiselleşiyor. Bu değişim de ancak üç boyutlu üretimle mümkün olabiliyor. Üç boyutlu yazıcılar sayesinde, hem amatör olarak tasarım/üretim yapanlar ve hem de KOBİ ve büyük ölçekli firmalar tasarım, üretim ve pazara giriş ihtiyaçlarını çok daha dinamik bir şekilde, büyük yatırımlara gerek duymadan karşılıyorlar.

Bu teknolojiyle beraber,  3B Dijital Fabrika konseptine de değinmeden geçmek olmaz. Birçok 3B yazıcının birlikte yer aldığı ve 7/24 üretimde bulundukları 3B Dijital Fabrikalar dünyada giderek yaygınlaşmakta. Bunlar gelecekte sanayiye sayısız faydalar sağlayacak. Gerçekleştirdiğimiz ilklerden biri de bu.  TUBITAK MAM içerisinde kurmuş olduğumuz +90 3B Dijital Fabrika, şu an Doğu Avrupa ve Ortadoğu’nun en yüksek 3D Printing kapasitesine sahip.

İnsansız bir endüstriye doğru mu yol alıyoruz? Sizce Endüstri 4.0 ile birlikte istihdam sorunu yaşanacak mı? Ayrıca geleceğin meslekleri size göre neler olabilir?

Bu soru tüm endüstri devrimleri için ortaya atılan en popüler soru ve bugüne kadar da bir çok kez cevabını bulmuş olsa gerek. Bu kesinlikle bir istihdam sorunu olmayacaktır. Her dönemde olduğu gibi sadece insanın katkısı ve yaptığı işler değişecektir. Bu dönüşümle artık daha katma değerli, yaratıcı ve aksiyon alan roller oluşacaktır.

Herhangi bir Endüstri 4.0 projesine başlamak için en iyi yol nedir?

Endüstri 4.0'ın bize göre, başlangıç adımı Ürün Yaşam Döngüsü (PLM) ve bununla bağlantılı Ürün Veri Yönetimi (PDM) başlıklarıdır. Tasarımdan üretime, kalite kontrolden satış ve sevkiyata tüm alanları kapsayan ve dijital ortamda yönetilmelerine izin veren platformlar dijital fabrikaların temel gereksinimi olarak göze çarpmaktadır.

Fiziki üretimin dijitalleşmesindeki ilk ve en önemli adımsa, sanal prototipleme amacı ile kullanılan etkileşimli sanal gerçeklik sistemleridir ki Türk otomotiv sanayisinde bu gelişmeyi yakın zamanda hızla benimsemiştir. Sonraki adım ise Endüstri 4.0’ın geleneksel üretim çözümlerine kıyasla daha az yer kaplayan, daha az enerji tüketen ve daha verimli çalışan donanımlar olarak öne çıkardığı 3D yazıcılar. Başta görsel ve fonksiyonel prototipleme olmak üzere birçok tasarım ve mühendislik ihtiyacının hızlı ve ekonomik çözümü olan 3D yazıcılar, kısa süre öncesine kadar engel olarak görülen üretim sınırlarını ortadan kaldırmaktadır. Bu teknoloji, giderek önem kazanan ve Endüstri 4.0’ın da altını çizdiği “müşteri ihtiyacına göre özelleşen” tasarımın yolunu da açmıştır.

Gelecekte bu sürece adapte olmamış firmaları bekleyen zorluklar nelerdir?

Firmaların bahsedilen hedeflere ve yakın gelecekte yeniden şekillenecek pazara hızla adapte olmasında bilgi elbette önemlidir. Ancak sonucu asıl belirleyecek olan bilginin tasarımdan üretime doğru ileri teknolojiler ve uygun yatırım maliyetleri ile aktarılmasıdır. Aksi takdirde Endüstri 4.0 bir çok firma için sadece bir kavram olarak kalacaktır. infoTRON olarak, Endüstri 4.0 ile öne çıkan PLM-PDM, Sanal Gerçeklik, Simülasyon, 3D Yazıcı ve Üretim Anında Kalite Kontrol Sistemleri gibi yeni nesil teknolojileri verimlilik ve rekabet hedefli tüm firmalara sunmaya devam ediyoruz.

Konuya aslında firma bazında bakmak da kapsamı çok daraltmaktadır. Genelde firmaların değişimleri pazar ihtiyaçları ve eko-sistemin zorlamasıyla gerçekleşir. Bizim ülke olarak görevimiz Endüstri 4.0'ı devlet politikası haline getirerek, pazar ihtiyaçları firmaları değişime zorladığında, firmaların yetişmiş insan gücü, olgunlaşmış teknoloji altyapılarına ve teknolojileri kullanan servis ve uygulama firmalarına ulaşımını kolaylaştırmaktır. infoTRON kendisini buna hazırlıyor, ihtiyaç olduğunda ve daha da önemlisi ihtiyaç ortaya çıkmadan firmalara hizmet vermek için canla başla çalışıyor. Devletin bu konuya verdiği önemi de görüyor ve cesaretleniyor.

Son olarak Endüstri 4.0 Platformu hakkında ne düşündüğünüzü öğrenmek isteriz? Önerileriniz veya talepleriniz nelerdir?

Endüstri 4.0 Platformu’nun Türkiye sanayisi için çok önemli bir bilgi kaynağı olduğunu düşünüyoruz.  Bu Platformun devamlı güncel tutularak seminerler, fuarlar aracılığı ile ilgili firmalar ile yakın irtibatta olmasını umuyoruz.